بررسی اختلالات رفتاری کودکان + روش های درمان بدون دارو
دوران کودکی دوران آزمون و خطا برای آمادگی در اجتماع است. شاید در صحبت ها و فیلم ها این جمله را زیاد شنیده باشید که ” این مشکل ریشه در کودکی شما دارد”! سلامت رفتاری و روان در دوران کودکی تضمین کننده داشتن آینده سالم و موفق آمیز است. بسیاری از ناهنجاری های رفتاری مانند نافرمانی یا واکنشهای شدید، کاملاً طبیعی و بخشی از فرایند رشد دوران کودکی هستند. اما در برخی کودکان این رفتارها از حد معمول فراتر میروند و به چالشهای جدیتری تبدیل میشوند که مناسب سن آنها نیست.
عدم پیگیری اختلالات رفتاری کودکان مانند درمان لجبازی در کودکان و پرخاشگری اختلالات رفتاری میتوانند در آینده مشکلاتی مانند ناسازگاری اجتماعی، اضطراب و حتی مشکلات روانی بزرگسالی ایجاد کنند. بنابراین تشخیص و درمان به موقع این مشکلات از اهمیت زیادی برخوردار است. در ادامه به بررسی روشهای درمانی برای اختلالات رفتاری کودکان میپردازیم.
بررسی انواع اختلالات رفتاری کودکان
عدم درمان اختلالات رفتاری در دوران کودکی میتواند به مشکلات بزرگسالی منجر شود و تأثیرات منفی بلندمدتی بر شخصیت و عملکرد اجتماعی فرد بگذارد. بنابراین، برای جلوگیری از مشکلات جدیتر در آینده، مهم است که در صورت مشاهده علائم اختلالات رفتاری، به یک مرکز مشاوره معتبر مراجعه کرده و برای درمان به موقع اقدام کنید.
1.اختلال پرخاشگری
اختلال پرخاشگری یا اختلال سلوک یکی از اختلالات رفتاری جدی است که معمولاً با رفتارهای پرخاشگرانه، نافرمانی از قوانین و بیاحترامی همراه است. این اختلال معمولاً در کودکان مشاهده میشود و میتواند مشکلات جدی برای والدین و افراد نزدیک کودک ایجاد کند. عدم درمان کودکان مبتلا به اختلال سلوک تمایل به درگیری، رفتارهای جنسی نامناسب، دروغگویی و انجام اعمال غیرقانونی مانند دزدی دارند. این رفتارها میتوانند خطرناک و از نظر اجتماعی غیرقابل قبول باشند.
2.اختلال بیش فعالی و نقص توجه
اختلال بیش فعالی و نقص توجه (ADHD) یکی از اختلالات رایج در کودکان است که معمولاً پس از 6 سالگی تشخیص داده میشود. این اختلال باعث مشکلات در تمرکز، کنترل خود و انجام تکالیف روزانه میشود. کودکان مبتلا به ADHD معمولاً در حفظ توجه در فعالیتها و کلاسهای درس مشکل دارند و به راحتی حواسشان پرت میشود. برخلاف باور عمومی، این کودکان معمولاً هوش معمولی دارند و اختلال ADHD تاثیری بر تواناییهای شناختی آنها ندارد. درمان بیش فعالی در کودکان شامل ترکیبی از روشهای رفتاری، دارو و مشاوره روانشناسی است.
3. اختلال اوتیسم (ASD)
اوتیسم یکی از اختلالات رشد عصبی است که معمولاً با مشکلات در تعاملات اجتماعی، ارتباطات کلامی و غیرکلامی، و رفتارهای تکراری مشخص میشود. کودکان مبتلا به اوتیسم به طور معمول علاقهمندیهای محدود و رفتارهای خاص دارند که بهطور مداوم تکرار میشوند. علاوه بر این، مشکلات زبانی و درک اجتماعی از دیگر علائم رایج این اختلال هستند. درمان اوتیسم معمولاً شامل مداخلات رفتاری، گفتار درمانی و گاهی داروهای مخصوص میشود تا به کودکان کمک کند تا مهارتهای اجتماعی و ارتباطی خود را بهبود بخشند.
4.فوبیاها (ترسهای مرضی)
فوبیاها نوعی اختلال اضطرابی هستند که در آن کودک دچار ترسهای شدید و بیمورد از موقعیتها یا اشیاء خاص میشود. این ترسها میتوانند به مشکلات جدی در زندگی روزمره کودک منجر شوند، زیرا کودک ممکن است از انجام فعالیتهای معمولی مانند رفتن به مدرسه یا حضور در جمعهای اجتماعی خودداری کند. این ترسها میتواند به صورت گریه، اضطراب شدید، یا حتی رفتارهای دفاعی مانند گریز از موقعیتهای ترسناک نمایان شود. درمان فوبیا معمولاً شامل رواندرمانیهای شناختی-رفتاری و گاهی داروها برای کاهش اضطراب است.
5.اختلال آتشافروزی (پیرومانیا)
اختلال آتشافروزی یک اختلال نادر است که در آن کودک به عمد و بهطور مکرر آتش میزند. این کار معمولاً بهمنظور کاهش خشم یا تنشهای درونی است و بهطور عمدی انجام میشود، نه بهخاطر انتقام یا مقاصد مالی. کودکانی که این اختلال را دارند، ممکن است از آتشزدن بهعنوان ابزاری برای تخلیه احساسات منفی خود استفاده کنند و این کار را به نوعی لذتبخش یا تسکیندهنده تجربه کنند. این اختلال ممکن است خطرات زیادی برای کودک و اطرافیانش به همراه داشته باشد و به درمان فوری نیاز دارد.
6.اختلال سلوک
اختلال سلوک یکی از اختلالات رفتاری جدی است که با رفتارهای پرخاشگرانه، غیرقابل کنترل و نافرمانی در کودکان شناخته میشود. کودکانی که به این اختلال دچارند، معمولاً قوانین و اصول اخلاقی را نادیده میگیرند و به رفتارهای مخرب یا بزهکارانه مانند دزدی، دروغگویی و رفتارهای خشونتآمیز دست میزنند. این کودکان ممکن است با مشکلات جدی در روابط اجتماعی و تحصیلی خود روبرو شوند و در صورت عدم درمان، ممکن است این اختلال در سنین بالاتر نیز ادامه یابد.
اختلالات رفتاری در کودکان بهشدت بر رشد اجتماعی، تحصیلی و روانی آنها تأثیر میگذارند و در صورتی که به موقع درمان نشوند، میتوانند به مشکلات طولانیمدت در زندگی فردی و اجتماعی کودک منجر شوند.
بررسی انواع مشکلات رفتاری در کودکان
بررسی انواع دیگر مشکلات رفتاری در کودکان نشان میدهد که اختلالات رفتاری میتوانند به شکلهای مختلف و با علائم متنوع خود را نمایان کنند. این اختلالات معمولاً نیاز به مداخلات درمانی و راهکارهای تخصصی دارند تا بتوانند به بهبود وضعیت کودک کمک کنند و از بروز مشکلات در آینده جلوگیری کنند. در اینجا به برخی دیگر از اختلالات رفتاری شایع در کودکان پرداخته شده است:
1. اختلال انفجاری متناوب
اختلال انفجاری متناوب یک اختلال رفتاری است که با حملات پرخاشگری شدید و غیرقابل کنترل در شرایط استرسزا مشخص میشود. این حملات معمولاً بدون دلیل و بهطور ناگهانی رخ میدهند و میتوانند تا نیم ساعت ادامه یابند. درمان این اختلال شامل رواندرمانی و مداخلات رفتاری است تا کودک مهارتهای مدیریت خشم را بیاموزد.
2. خجالتی بودن و اضطراب اجتماعی
کودکانی که به اضطراب اجتماعی یا خجالتی بودن مبتلا هستند، در موقعیتهای اجتماعی و مواجهه با افراد جدید احساس اضطراب میکنند و تمایل دارند از توجه عمومی دوری کنند. عواملی مانند انتقاد زیاد از سوی والدین یا مقایسه کودک با دیگران میتواند این اختلال را تشدید کند. این کودکان برای مقابله با اضطراب خود نیاز به حمایت روانی و درمانهای اختصاصی دارند.
3. اختلال لجبازی
اختلال لجبازی در کودکان بهصورت مخالفت و نافرمانی مکرر با والدین و بزرگترها بروز میکند. این کودکان معمولاً در برابر دستورها مقاومت میکنند، زیاد جر و بحث میکنند و رفتارهای پرخاشگرانه دارند. هدف آنها نمایش قدرت و تسلط بر دیگران است. این اختلال ممکن است نشانهای از مشکلات روانی یا اضطرابی باشد و نیاز به درمانهای روانشناختی و تربیتی برای کاهش این رفتارها دارد.
4. عادت به دزدی
دزدی در کودکان یکی از اختلالات شدید رفتاری است که ناشی از مشکلات رفتاری مانند اضطراب شدید است. این کودکان بهطور ناخودآگاه اشیاء را دزدیده و از تجربه هیجان و تنش ناشی از دزدی لذت میبرند، نه به دلیل کسب مادیات. درمان این اختلال نیاز به کمکهای روانشناختی و آموزشهای رفتاری دارد تا کودک بتواند با اضطراب و هیجانات خود کنار بیاید.
5. اختلال تیک
اختلال تیک شامل حرکات یا صداهای غیرارادی و مکرر است که کودک انجام میدهد، مانند چشمک زدن یا سرفه کردن. این اختلال در شرایط استرس یا فشار روانی تشدید میشود و میتواند ساده یا پیچیده باشد. درمان شامل مشاوره و روشهای رفتاری برای کاهش استرس و آموزش کنترل تیکها است.
مشکلات رفتاری در کودکان بسیار متنوع هستند و هرکدام میتوانند تاثیرات عمیقی بر روی رشد و توسعه اجتماعی، تحصیلی و روانی کودک داشته باشند. از اختلالات پرخاشگری گرفته تا مشکلات اضطرابی و رفتاری، تمامی این اختلالات نیاز به مداخلات درمانی و حمایتهای روانشناختی دارند تا کودک بتواند بهطور سالم و بهینه به مراحل بعدی زندگی خود وارد شود.
زمان برای تشخیص اختلال رفتاری در کودک
بهترین زمان برای تشخیص اختلالات رفتاری در کودکان معمولاً زمانی است که کودک به مدرسه میرود، زیرا در این سن تغییرات جسمی، روانی و شناختی زیادی رخ میدهد که ممکن است موجب بروز مشکلات رفتاری شود. بسیاری از اختلالات رفتاری و عاطفی در این دوران شناسایی میشود. والدین باید به کوچکترین نشانههای رفتارهای غیرعادی توجه کنند و در صورت مشاهده علائم اختلال، فوراً به مشاور مراجعه نمایند.
روش های درمان اختلال رفتاری کودک
برای درمان اختلالات رفتاری کودکان، ابتدا باید علل و عواملی که موجب بروز مشکلات میشوند شناسایی شوند. مشاوره با متخصصان و برگزاری جلسات مشترک با خانواده برای ارزیابی وضعیت کودک و تعیین روشهای درمانی مناسب ضروری است. همچنین، استفاده از پرسشنامهها و چکلیستها برای جمعآوری اطلاعات دقیقتر از والدین میتواند به تشخیص بهتر و برنامهریزی درمانی کمک کند. این روشها باعث تسریع درمان و بهبود وضعیت رفتاری کودک میشوند.
مشاوره کودک و نوجوانان
مجموعه روانشناسی کودکان و نوجوانان دکتر دولت یاری به نشانی https://drdolatyari.com بیش از 15 سال در حوزه کودک و نوجوان و خانواده سابقه کاردرمانی دارد. هدف مجموعه روانشناسی کودکان و نوجوانان دکتر دولت یاری به عنوان روانشناس کودک در کرج از آموزشها استفاده از جدیدترین متدهای روانشناسی واکسیناسیون روان است.
در مجموعه روانشناسی کودکان و نوجوانان دکتر دولت یاری انواع خدمات مشاوره کودکان مانند درمان بیش فعالی در کودکان، درمان اختلالات یادگیری کودکان، درمان اختلالات یادگیری در کودکان، اختلالات رفتاری کودکان، اختلال شخصیت در کودکان، درمان اختلال دیکته نویسی، اختلال ریاضی در کودکان، اختلال خواندن در کودکان، استعداد یابی کودکان با استفاده از جدیترین روش ها و متدها انجام میشود.
منبع مقاله:
https://takpezeshk.com/childrens-behavioral-disorders/